میگرن، سردردی طاقت‌فرسا، قرن‌هاست که انسان‌ها را آزار می‌دهد. طب سنتی با رویکردی کل‌نگر و استفاده از گیاهان دارویی و روش‌های طبیعی، راهکارهای موثری برای درمان و پیشگیری از میگرن ارائه می‌دهد. در این مقاله، به بررسی جامع درمان میگرن با طب سنتی، از جمله علل، علائم، و روش‌های درمانی آن می‌پردازیم.
برای رزرو نوبت نزد جناب دکتر ترابی، جهت درمان بی خوابی و درمان میگرن می توانید از طریق شماره های درج شده در سایت اقدام نمایید.
علل و عوامل تشدیدکننده میگرن از دیدگاه طب سنتی
در طب سنتی، میگرن به عنوان یک اختلال پیچیده با ریشه‌های چندگانه در نظر گرفته می‌شود.
مزاج سرد
یکی از عوامل کلیدی، مزاج سرد افراد مستعد میگرن است که به سرعت تحت تاثیر عصبانیت و هیجانات منفی قرار می‌گیرد و منجر به تغییراتی در طبع و بروز سردردهای میگرنی می‌شود. برای رفع این مشکل، گرم کردن طبع افراد از طریق رژیم غذایی و گیاهان دارویی گرم‌کننده ضروری است.
تجمع سموم در بدن
تجمع سموم در بدن که به طور کامل دفع نمی‌شوند، نقش مهمی در بروز میگرن ایفا می‌کند. عملکرد نامناسب روده‌ها و یبوست مزمن، زمینه را برای انباشت این سموم فراهم می‌کند. پاکسازی بدن از طریق اصلاح عملکرد گوارشی با مصرف غذاهای سم‌زدا مانند آش گشنیز و همچنین انجام حجامت، به کاهش شدت و دفعات حملات میگرنی کمک می‌کند.
سایر عوامل
عوامل دیگری مانند اختلالات کبدی، مشکلات دندانی، ضعف بینایی، خستگی مفرط، احساسات منفی مانند کینه و حسادت، بی‌نظمی قاعدگی، مصرف بیش از حد چای پررنگ و عوامل وراثتی نیز می‌توانند در بروز میگرن نقش داشته باشند.
علائم میگرن از منظر طب سنتی
علائم میگرن در طب سنتی، مشابه علائم رایج آن است، اما با تأکید بر علائم مرتبط با مزاج و اخلاط بدن. سردرد ضربان‌دار، تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا، و اختلالات بینایی از جمله علائم شایع میگرن هستند. در طب سنتی، به علائمی مانند احساس سنگینی در سر، طعم تلخ در دهان، و تغییر رنگ ادرار نیز توجه می‌شود. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده تجمع مواد زائد در بدن باشند. همچنین، در طب سنتی، به ارتباط بین میگرن و سایر بیماری‌ها مانند مشکلات گوارشی، اختلالات قاعدگی، و بیماری‌های عصبی نیز توجه می‌شود.
روش‌های درمان میگرن در طب سنتی
طب سنتی، روش‌های متنوعی برای درمان میگرن ارائه می‌دهد که شامل موارد زیر است:
گیاهان دارویی: گیاهانی مانند بابونه گاوی، اسطوخودوس، زنجبیل، و نعناع فلفلی، خواص ضد التهابی و آرام‌بخش دارند و می‌توانند به تسکین سردرد میگرنی کمک کنند. این گیاهان با درمان بی خوابی که یکی از دلایل تشدید میگرن است به رفع این مشکل کمک می کنند.
حجامت و زالو درمانی: این روش‌ها به دفع مواد زائد از بدن و بهبود جریان خون کمک می‌کنند.
ماساژ درمانی: ماساژ نقاط خاصی از بدن، مانند گردن و شانه‌ها، می‌تواند به کاهش تنش عضلانی و تسکین سردرد کمک کند.
تغذیه مناسب: پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری‌شده، چرب، و شیرین، و مصرف غذاهای تازه و سالم، می‌تواند به بهبود عملکرد گوارش و کاهش تجمع مواد زائد در بدن کمک کند.
اصلاح سبک زندگی: مدیریت استرس، خواب کافی، و ورزش منظم، از جمله عوامل مهم در پیشگیری و درمان میگرن هستند.
توصیه‌های غذایی در طب سنتی برای مبتلایان به میگرن
توصیه می‌شود که افراد مبتلا به میگرن، از مصرف غذاهای سنگین و دیرهضم، مانند غذاهای سرخ‌شده و چرب، پرهیز کنند. همچنین، مصرف غذاهای حاوی مواد افزودنی و نگهدارنده، مانند غذاهای فرآوری‌شده، باید محدود شود. در مقابل، مصرف غذاهای تازه و سالم، مانند سبزیجات، میوه‌ها، و غلات کامل، توصیه می‌شود. مصرف آب کافی نیز برای دفع مواد زائد از بدن ضروری است.
تنظیم اخلاط چهارگانه برای درمان میگرن
در طب سنتی، میگرن ناشی از عدم تعادل اخلاط چهارگانه بدن تلقی می‌شود. برای بهبود دردهای میگرنی، باید این اخلاط را به تعادل رساند. به عنوان مثال، مصرف عسل با آب ولرم برای افراد با مزاج سرد، پیاده‌روی منظم روزانه به مدت حداقل یک ساعت، پرهیز از دخانیات و مصرف آب انگور طبیعی یا مویز سیاه شانی بسیار مفید است. این اقدامات به تنظیم اخلاط و کاهش شدت و دفعات حملات میگرنی کمک می‌کنند.
گیاهان دارویی مسکن‌های طبیعی برای میگرن
طب سنتی، گنجینه‌ای از گیاهان دارویی را برای تسکین دردهای میگرنی معرفی می‌کند. ماساژ سر با مخلوط آب و بادام تلخ، دم‌کرده ریحان، آویشن، به لیمو، علف چای و ترکیب عرقیات اسطوخودوس و سنبل‌الطیب از جمله رایج‌ترین و مؤثرترین این گیاهان هستند. بابونه، به ویژه بابونه گاوی، به دلیل خواص ضد التهابی و آرام‌بخشی، از بهترین گزینه‌ها برای تسکین فوری درد میگرن است. می‌توانید بابونه را به صورت دمنوش مصرف کنید یا روغن آن را روی شقیقه‌ها بمالید. همچنین، استنشاق اسانس نعناع رقیق شده، گل محمدی و گلاب نیز می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
حجامت و زالودرمانی برای درمان میگرن در طب سنتی
حجامت و زالودرمانی، دو روش درمانی تخصصی در طب سنتی هستند که می‌توانند در کاهش سردردهای میگرنی مؤثر باشند. حجامت با ایجاد خراش‌های سطحی روی پوست و خارج کردن مقدار کمی خون، به کاهش فشار خون و تسکین سردرد کمک می‌کند. زالودرمانی نیز با استفاده از زالوهای طبی، خون را رقیق کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشد. ماده هیرودین موجود در بزاق زالو، خاصیت ضد انعقادی دارد و به حل شدن لخته‌های کوچک خون کمک می‌کند. این روش‌ها باید توسط متخصصان مجرب طب سنتی انجام شوند تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
غذاهایی که میگرن را تشدید می کنند؟
میگرن، این اختلال عصبی پیچیده، می‌تواند با عوامل مختلفی تحریک شود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، رژیم غذایی است. شناسایی و حذف مواد غذایی محرک میگرن، نقش کلیدی در کنترل و کاهش دفعات حملات دارد. در این میان، برخی از مواد غذایی به دلیل ترکیبات خاص خود، پتانسیل بیشتری در تحریک میگرن دارند.
- پنیرهای کهنه، مانند چدار، پارمزان و گورگونزولا، حاوی تیرامین هستند، ماده‌ای که با تغییر سطح سروتونین در مغز، می‌تواند باعث گشاد شدن عروق خونی و در نتیجه، بروز میگرن شود.
- غذاهای فرآوری شده، مانند سوسیس، کالباس و هات داگ، اغلب حاوی نیترات و نیتریت هستند، موادی که می‌توانند باعث اتساع عروق خونی و تحریک میگرن شوند. همچنین، شکلات، به دلیل داشتن کافئین و بتا فنیل اتیلامین، می‌تواند در برخی افراد، محرک میگرن باشد.
- نوشیدنی‌های الکلی، به ویژه شراب قرمز، به دلیل داشتن تیرامین و هیستامین، می‌توانند باعث بروز سردردهای میگرنی شوند. غذاهای حاوی مونوسدیم گلوتامات (MSG)، یک افزودنی طعم‌دهنده رایج در غذاهای آسیایی و فرآوری شده، نیز در برخی افراد، محرک میگرن است.
تکنیک های ساده و خانگی برای درمان میگرن
راهکارهای خانگی متعددی وجود دارند که می‌توانند به تسکین درد و بهبود علائم کمک کنند. این روش‌ها، که اغلب بر پایه طب سنتی و گیاهان دارویی استوارند، می‌توانند در کنار درمان‌های پزشکی، کیفیت زندگی افراد مبتلا به میگرن را به طور قابل توجهی ارتقا دهند.
ترکیب گلاب، زعفران و نبات
یکی از این راهکارها، استفاده از ترکیب زعفران، گلاب و نبات است. زعفران، با خواص ضد التهابی و آرامش‌بخش خود، می‌تواند به کاهش درد و تنش‌های عصبی مرتبط با میگرن کمک کند. گلاب نیز، با رایحه مطبوع و خواص تسکین‌دهنده‌اش، می‌تواند به آرامش ذهن و کاهش استرس کمک کند. نبات، به عنوان شیرین‌کننده‌ای طبیعی، می‌تواند طعم مطبوعی به این ترکیب ببخشد و انرژی لازم برای مقابله با درد را فراهم کند. توصیه می‌شود این ترکیب را روزی دو بار میل کنید تا اثرات مثبت آن را تجربه کنید.
شیره انگور
شیره انگور، منبع غنی از مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌ها، می‌تواند به تقویت سیستم عصبی و کاهش التهاب کمک کند. مصرف روزانه دو بار یک قاشق غذاخوری شیره انگور به همراه یک استکان آب جوش، می‌تواند انرژی لازم برای مقابله با درد را فراهم کند و به بهبود علائم میگرن کمک کند. با این حال، افراد مبتلا به دیابت و قند خون بالا باید در مصرف شیره انگور احتیاط کنند و با پزشک خود مشورت کنند.
نفس عمیق
تنفس عمیق و انجام حرکات کششی ملایم، روش‌های ساده و موثری برای کاهش تنش‌های عضلانی و عصبی مرتبط با میگرن هستند. انجام ده نفس عمیق، به اکسیژن‌رسانی بهتر به مغز و کاهش درد کمک می‌کند. حرکات کششی ملایم گردن و شانه‌ها، به رفع گرفتگی عضلات و کاهش فشار بر اعصاب کمک می‌کند. شما می‌توانید چانه خود را به سمت بالا و پایین، چپ و راست حرکت دهید و گردن خود را به طرف هر شانه خم کنید. همچنین می‌توانید گردن خود را در جهت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا عضلات شانه و گردن شما شل و ریلکس شود.
ماساژ با روغن های طبیعی
ماساژ با روغن‌های گیاهی، مانند روغن بابونه و روغن ریحان، می‌تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند. توصیه می‌شود این روغن‌ها را به آرامی روی نواحی دردناک ماساژ دهید تا اثرات مثبت آن‌ها را تجربه کنید.
پاشویه با جوشانده بابونه شیرازی
پاشویه با جوشانده بابونه شیرازی، روشی سنتی و موثر برای کاهش درد و التهاب است. بابونه، با خواص ضد التهابی و آرامش‌بخش خود، می‌تواند به کاهش درد و تنش‌های عصبی مرتبط با میگرن کمک کند. توصیه می‌شود از پاشویه گرم بابونه شیرازی جوشانده شده استفاده کنید تا اثرات مثبت آن را تجربه کنید.
دمنوش بابونه شیرازی
مصرف دمنوش بابونه شیرازی، به ویژه در عصرها، می‌تواند به آرامش ذهن و کاهش استرس کمک کند. بابونه، با خواص آرامش‌بخش خود، می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش دفعات بروز میگرن کمک کند. توصیه می‌شود یک قاشق مرباخوری بابونه شیرازی را در یک فنجان آب جوش بریزید، در آن را ببندید و اجازه دهید به مدت ده دقیقه دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و میل کنید.
به
مصرف میوه به یا رب به، به ویژه بعد از غذا، می‌تواند به تقویت سیستم عصبی و کاهش سردرد کمک کند. به، با خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود، می‌تواند به کاهش درد و بهبود علائم میگرن کمک کند. توصیه می‌شود یک تکه میوه به مربا شده یا یک قاشق مرباخوری «رب به» را بعد از هر وعده غذا میل کنید.
حمام کردن با آب گرم و سرد
حمام کردن با آب گرم و سرد، روشی موثر برای تحریک گردش خون و کاهش درد است. ریختن هفت مشت آب گرم روی سر قبل از شستن بدن، به گرم شدن عضلات و کاهش تنش‌های عصبی کمک می‌کند. شستن کف پا تا قوزک پا با آب سرد هنگام بیرون آمدن از حمام، به تحریک گردش خون و کاهش درد کمک می‌کند.
عطر گلاب
استنشاق گلاب یا مصرف جرعه جرعه گلاب داغ با پودر نبات، می‌تواند به کاهش سردردهای ناشی از گرمی کمک کند.
عسل
مصرف عسل، به ویژه زیر زبان، می‌تواند به تقویت سیستم عصبی و کاهش درد کمک کند. عسل، با خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود، می‌تواند به کاهش درد و بهبود علائم میگرن کمک کند. توصیه می‌شود عصرها کمی عسل زیر زبان گذاشته و به آرامی بمکید.
لعاب تخم کتان
مصرف لعاب تخم کتان، می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. تخم کتان، منبع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 و فیبر، می‌تواند به تقویت سیستم عصبی و کاهش التهاب کمک کند. توصیه می‌شود یک قاشق چایخوری تخم کتان را در یک فنجان آب جوش بریزید، اجازه دهید مدتی بماند، سپس مایع آن را صاف کرده و حداقل دو بار در روز از این لعاب بنوشید.
انار، میوه‌ای شفابخش برای میگرن
انار، به ویژه برگ آن، خواص درمانی متعددی برای میگرن دارد. دم‌کرده برگ انار می‌تواند به تسکین سردردهای میگرنی کمک کند. مصرف روزانه یک لیوان دم‌کرده گل انار در آب جوش، به ویژه در ساعات عصر و شب، برای مبتلایان به میگرن توصیه می‌شود. همچنین، جوشانده برگ انار به عنوان چای، علاوه بر تسکین سردرد، در درمان کم‌خونی و رفع خستگی نیز مؤثر است. انار، با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی خود، می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم عصبی و کاهش شدت حملات میگرنی کمک کند.
ماساژ انگشت کوچک دست و پا
ماساژ انگشت کوچک دست و پا، روشی سنتی و موثر برای کاهش سردردهای میگرنی است. این روش، با تحریک نقاط طب فشاری مرتبط با سر و گردن، می‌تواند به کاهش درد و تنش‌های عصبی کمک کند. توصیه می‌شود انگشت کوچک دست و پا را به مدت حداقل ده دقیقه ماساژ دهید و این کار را حداقل سه بار در روز تکرار کنید.
طب سوزنی درمانی فوق العاده برای میگرن
طب سوزنی، روشی موثر برای تسکین و درمان سردردهای میگرنی است. این روش، با تحریک نقاط خاصی از بدن، می‌تواند به کاهش درد، التهاب و تنش‌های عصبی کمک کند. توصیه می‌شود برای استفاده از این روش، به پزشک متخصص طب سوزنی مراجعه کنید.
سخن پایانی
طب سنتی، با رویکردی جامع و طبیعی، می‌تواند راهکارهای موثری برای درمان و پیشگیری از میگرن ارائه دهد. با این حال، قبل از استفاده از هر یک از روش‌های درمانی طب سنتی، مشورت با یک متخصص طب سنتی ضروری است.
سوالات متداول
آیا طب سنتی می‌تواند میگرن را به طور کامل درمان کند؟
طب سنتی می‌تواند به کاهش شدت و دفعات حملات میگرن کمک کند، اما درمان کامل آن به عوامل مختلفی مانند شدت بیماری، سبک زندگی، و پاسخ بدن فرد به درمان بستگی دارد.
آیا گیاهان دارویی برای درمان میگرن عوارض جانبی دارند؟
برخی از گیاهان دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، به‌ویژه اگر به مقدار زیاد مصرف شوند یا با داروهای دیگر تداخل داشته باشند. بنابراین، قبل از مصرف هر گونه گیاه دارویی، مشورت با یک متخصص طب سنتی ضروری است.
آیا حجامت و زالو درمانی برای درمان میگرن موثر هستند؟
حجامت و زالو درمانی می‌توانند به کاهش علائم میگرن کمک کنند، اما اثربخشی آن‌ها در افراد مختلف متفاوت است.
